سازمان مجموعهٔ هدفمندی است که پیرو یک نظام (سیستم) است، و دارای مرزها و حدودی است که آن را از محیط خود جدا میسازد.
سازمان در محیطهای گوناگون کاربردهای متفاوتی دارد. بنگاههای اقتصادی (شرکتهای تجاری)، سازمانهای دولتی، سازمانهای غیردولتی و سازمانهای ائتلافی را نیز میتوان به عنوان یک سازمان نام برد. حسن خورسند، تحلیلگر اقتصادی، در تعریف سازمانهای دولتی ایران میگوید: در نظام اداری ایران، سازمان به نهادی دولتی گفته میشود که وظایفی تخصصی دارد و بر همین اساس بهتر است که استقلال نسبی داشته باشد تا وظایف تخصصی خود را بهدور از گرفتاریهای ی دنبال کند. برای نمونه، سازمان انتقال خون یا سازمان میراث فرهنگی».
یک سازمان، یک نهاد مستقل است که یک مأموریت خاص دارد و میتواند با نیت انتفاعی یا غیرانتفاعی تأسیس شده باشد. یک سازمان، یک ماهیت اجتماعی است که دارای ساختار، اهداف و مرز مشخصی است.
همه ما معتقدیم میدانیم سازمان چیست و اگر سازمانی را ببینیم میتوانیم آن را تشخیص دهیم. اما اگر در صدد تعریف سازمان بر بیاییم با دشواریهای زیادی مواجه میشویم و از ارائه تعریفی جامع و مانع بازمیمانیم. در پایان این مقاله درخواهید یافت در تصور اولیهتان از سازمان، چه جنبهها و نکات مهمی مورد غفلت واقع شده است و احساس خواهید کرد درکتان نسبت به سازمان افزایش پیدا کرده است.
معنای سازمان از جمله موضوعاتی است که نظریهپردازان مدیریت در مورد آن توافق چندانی ندارند و هر یک به گونهای متفاوت سازمان را تعریف کردهاند. در این مقاله تلاش میکنم با توجه به سه رویکرد مطرحشده در کتاب سازمانها و سازماندهی”،اثر ارزشمند ریچارد اسکات و جرالد دیویس، که عبارتاند از رویکرد سیستم عقلایی، طبیعی و باز ماهیت سازمان را مورد کند و کاو قرار دهم. همان طور که در حین خواندن این مقاله متوجه خواهید شد، هر یک از این سه رویکرد به جنبهای خاص از سازمان توجه کردهاند و در افزایش دانش و آگاهی ما نسبت به مفهوم سازمان مکمل یکدیگرند. در پایان نیز نشان خواهم داد تعاریف ارائهشده در هر یک از این سه رویکرد دارای پیامدها و کاربردهای عملی در سازمان هستند و صرفاً جنبه تئوریک و انتزاعی ندارند.
کاربرد عملی سازمان
سازمان در محیطهای گوناگون کاربردهای متفاوتی دارد. بنگاههای اقتصادی (شرکتهای تجاری)، سازمانهای دولتی، سازمانهای غیردولتی و سازمانهای ائتلافی را نیز میتوان به عنوان یک سازمان نام برد. حسن خورسند، تحلیلگر اقتصادی، در تعریف سازمانهای دولتی ایران میگوید: در نظام اداری ایران، سازمان به نهادی دولتی گفته میشود که وظایفی تخصصی دارد و بر همین اساس بهتر است که استقلال نسبی داشته باشد تا وظایف تخصصی خود را بهدور از گرفتاریهای ی دنبال کند. برای نمونه، سازمان انتقال خون یا سازمان میراث فرهنگی».
رویکرد عقلایی در سازمان
سازمان در این رویکرد عبارت است از: مجموعهای که به سوی اهدافی مشخص در حرکت است و دارای ساختار اجتماعی رسمی شدهای میباشد.
دو نکته مهم در این تعریف به چشم میخورد. یکی اینکه سازمانها هدف محور هستند و این اهداف مشخص و تعریفشدهاند. این اهداف توسط مدیران وضع میشوند و در قالب اهداف خرد شده به اطلاع زیردستان میرسد و به عنوان مقصدی مشترک که همه رفتارها باید در جهت آن تنظیم شود مورد استفاده قرار میگیرد.
منبع:پاورپوینت مفاهیم اساسی سازمان
سازمان ,یک ,سازمانهای ,رویکرد ,تعریف ,اهداف ,است که ,هر یک ,سه رویکرد ,در این ,به عنوان ,گرفتاریهای ی دنبال ,اداری ایران، سازمان ,نظام اداری ایران، ,برای نمونه، سازمان
درباره این سایت